Polskim dziedzictwem kulturowym za granicą zajmuje się państwowa instytucja kultury, znana pod nazwą Instytut Polonika. Swoje działania skupia wokół trzech obszarów działania względem polskiego dziedzictwa kulturowego: badań, ochrony oraz popularyzacji. Ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego jest więc jednym z podstawowych zadań instytutu. Na czym ona polega?
Polskie dziedzictwo kulturowe za granicą to nic innego jak narodowe skarby i zabytki, które z różnych powodów przebywają poza granicami naszego kraju. Często związane jest to ze względami historyczno-politycznymi, takimi jak konieczność emigracji polonii. Wbrew pozorom polski dobytek kulturowy za granicą jest sporych rozmiarów, stąd konieczność powołania Instytutu Polonika. Dziedzictwo znajdujące się za granicą związane z narodem polskim może mieć znaczenie nie tylko kulturowe, ale i historyczne.
W obrębie polskiego dziedzictwa kulturowego można wymienić nie tylko zabytki ruchome, takie jak dzieła malarskie, literackie, rzeźbiarskie czy użytkowe, ale także zabytki nieruchome (dzieła architektury, cmentarze czy parki) i elementy małej architektury (jak kaplice). Konieczne jest objęcie ich pieczą polskiej instytucji państwowej. Dodatkowym atutem takich działań jest tworzenie poczucia tożsamości narodowej i kreowanie pozytywnego wizerunku Polski.
Specjaliści zatrudniani w Instytucie Polonika opracowali strategiczne działania dotyczące ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą. Działania te rozplanowano na wiele etapów, których realizacja rozłożona jest na wiele lat pracy. Na ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego składa się uprzednie zbadanie obiektu, a następnie – biorąc pod uwagę odkryte fakty – podjęcie działań ratowniczych oraz konserwatorskich względem obiektu przez wykształconych w tej dziedzinie ekspertów. Badania obiektu wymagają sporządzenia kompleksowej dokumentacji obejmującej kwestie architektoniczne, konstrukcyjne, konserwatorskie. Restaurowanie i konserwowanie zabytku ma na celu przywrócenie ich do prawidłowego stanu estetycznego i technicznego oraz utrzymanie go w tym stanie, by nie ulegał dalszemu niszczeniu. Po dokonaniu koniecznych działań ratunkowych i zabezpieczających zabytki obejmowane są ochroną profilaktyczną.
Oprócz badania i konserwowania zabytków Instytut Polonika podejmuje się również realizacji projektów mających na celu upamiętnienie wydarzeń oraz osób ważnych dla narodu polskiego i jego historii. W ramach projektów powstają między innymi miejsca pamięci.
Instytut Polonika zajmuje się również pracami archeologicznymi, a także utrzymuje kontakt z różnymi instytucjami posiadającymi w zbiorach polskie zabytki (takie jak kolekcje dzieł sztuki czy zbiory archiwalne.), by udzielać im wsparcia i merytorycznej pomocy w zakresie ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego.
Więcej informacji na stronie https://polonika.pl/
