Kolano to jeden z najbardziej eksploatowanych stawów w ludzkim ciele. Z wiekiem, w wyniku urazów, przeciążeń czy chorób zwyrodnieniowych, jego struktury zaczynają się zużywać. Najczęściej objawia się to narastającym bólem kolana, ograniczeniem ruchomości i trudnościami w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak wchodzenie po schodach, prowadzenie samochodu czy dłuższe spacery. Ortopedzi często diagnozują chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego, a w zaawansowanym stadium proponują leczenie operacyjne, czyli wszczepienie endoprotezy kolana. To poważny krok – wymagający długiej rekonwalescencji, ryzykowny dla aktywnych zawodowo pacjentów i nie zawsze gwarantujący pełny powrót do sprawności. Czy można go uniknąć?
Coraz więcej osób zmaga się z bólem kolana, który potrafi skutecznie wyłączyć z aktywnego życia. Jednym z najczęściej proponowanych rozwiązań przez ortopedów jest endoproteza kolana. Ale czy zawsze operacja to jedyna droga? Poznaj nowoczesne, nieoperacyjne metody leczenia dostępne w CRSClinic.
Endoproteza kolana to chirurgicznie wszczepiany sztuczny staw, który zastępuje uszkodzone lub zużyte powierzchnie stawu kolanowego. Stosuje się ją najczęściej w zaawansowanych przypadkach choroby zwyrodnieniowej (gonartrozy), kiedy inne metody leczenia nie przynoszą już efektów. Wskazania do operacji obejmują na przykład:
uporczywy, przewlekły ból kolana, który utrudnia poruszanie się i nie ustępuje po leczeniu farmakologicznym lub rehabilitacji,
sztywność stawu i ograniczenie zakresu ruchu,
deformacje kolan,
utratę sprawności i jakości życia.
Zabieg endoprotezoplastyki polega na usunięciu uszkodzonych elementów stawu i zastąpieniu ich protezą wykonaną z metalu, ceramiki i tworzyw sztucznych. Istnieją różne typy endoprotez: częściowe, które zastępują tylko uszkodzony przedział stawu, i całkowite umożliwiające pełną wymianę stawu.
Zabieg wszczepienia endoprotezy kolana jest przeprowadzany w znieczuleniu, najczęściej podpajęczynówkowym. Trwa zazwyczaj od 1,5 do 2,5 godziny. Po operacji pacjent pozostaje w szpitalu przez kilka dni – w zależności od stanu zdrowia i rodzaju zastosowanej protezy. Późniejsza rekonwalescencja to długi i wymagający proces, który obejmuje:
rehabilitację ruchową - już w pierwszej dobie po operacji, która ma na celu przywrócenie pełnej ruchomości stawu i siły mięśniowej,
ćwiczenia wspomagające powrót do chodzenia, najpierw z pomocą kul łokciowych, potem samodzielnie,
farmakoterapię przeciwbólową i profilaktykę zakrzepicy.
Pełen powrót do sprawności może zająć od kilku miesięcy do nawet roku. W tym czasie wielu pacjentów zmaga się z bólem, sztywnością i ograniczeniami, co bywa frustrujące, zwłaszcza dla osób aktywnych zawodowo.
Właściwie przeprowadzony zabieg i dobrze dobrana proteza mogą dać znakomite efekty: uśmierzenie bólu, poprawę zakresu ruchu i jakości życia. Szacuje się, że nawet 80–90% pacjentów po endoprotezoplastyce zgłasza znaczną poprawę funkcjonowania.
Warto jednak mieć świadomość, że operacja wiąże się również z potencjalnymi ryzykami. Należą do nich:
infekcje,
obluzowanie się protezy w dłuższej perspektywie,
zakrzepica, zatorowość płucna i inne powikłania naczyniowe,
ograniczona żywotność protezy - ok.15–20 lat,
ból i trudności w rehabilitacji, zwłaszcza u pacjentów z osłabioną muskulaturą.
Z tego powodu decyzja o wszczepieniu endoprotezy powinna być dobrze przemyślana, a także poprzedzona próbami zastosowania mniej inwazyjnych metod leczenia.
W ostatnich latach bardzo dynamicznie rozwija się dziedzina leczenia nieoperacyjnego, która oferuje szereg nowoczesnych terapii, mających na celu nie tylko łagodzenie objawów, ale również regenerację stawu. Do takich metod należą:
terapie iniekcyjne, np. z użyciem kwasu hialuronowego, osocza bogatopłytkowego, komórek macierzystych,
zabiegi sonochirurgiczne pod kontrolą USG,
nowoczesna fizjoterapia i terapia manualna,
farmakologia przeciwzapalna i regeneracyjna.
Specjalistyczne ośrodki, jak np. CRS Clinic, oferują kompleksową diagnostykę i leczenie bólu kolana metodami nieoperacyjnymi, indywidualnie dopasowanymi do wieku, aktywności i oczekiwań pacjenta. To szczególnie cenne dla osób, które chcą uniknąć ryzyka operacji, a jednocześnie oczekują skutecznych efektów i szybkiego powrotu do pełnej sprawności. Jeśli zmagasz się z bólem kolana, zanim podejmiesz decyzję o endoprotezie, skonsultuj się z doświadczonym ortopedą i poznaj również nowoczesne, nieoperacyjne formy leczenia. Czasem wystarczy precyzyjna diagnoza i dobrze dobrana terapia, by odzyskać sprawność bez skalpela.