Bezpieczne nawierzchnie na plac zabaw - co wybrać?

Podstawą bezpieczeństwa na placu zabaw jest odpowiedzialne korzystanie z urządzeń i konstrukcji (zgodnie z ich przeznaczeniem) oraz przestrzeganie regulaminu danego miejsca. Współczesne place zabaw to dodatkowo miejsca zaprojektowane w taki sposób, by zapewniać maksymalne bezpieczeństwo również w sytuacjach, w których mali użytkownicy (i ich opiekunowie) stracili czujność lub dobra zabawa po prostu wymknęła się im spod kontroli. O czym mowa? O nawierzchniach na plac zabaw, które skutecznie amortyzują wszelkie upadki. To tzw. bezpieczne nawierzchnie, posiadające konkretne parametry i spełniające niezbędne normy. Jakie są rodzaje nawierzchni bezpiecznych? Jaka nawierzchnia na plac zabaw sprawdzi się najlepiej?

Nawierzchnia na plac zabaw - na co zwrócić uwagę?

Nawierzchnie amortyzujące, zgodnie z przepisami i normami muszą bezwzględnie znajdować się w tzw. strefach bezpieczeństwa poszczególnych urządzeń i konstrukcji (pod nimi i wokół nich). Wielu inwestorów decyduje się na zaaranżowanie całej lub większości powierzchni placu zabaw za pomocą wybranego rodzaju nawierzchni, optymalizując poziom bezpieczeństwa oraz zapewniając najwyższe walory estetyczne miejsca przeznaczonego dla dzieci. 

HIC i WSU - najważniejsze parametry nawierzchni 

Zanim przeanalizujemy dostępność różnych rodzajów nawierzchni bezpiecznych, przyjrzyjmy się ich najważniejszym parametrom. Wszelkie wytyczne oraz wzory umożliwiające wyliczenie optymalnych cech nawierzchni dla danej strefy bezpieczeństwa opisuje norma PN-EN 1177. Kluczowe parametry, pozwalające na dobranie odpowiedniej nawierzchni bezpiecznej to:

• HIC (kryterium urazu głowy) - parametr wyrażany w centymetrach i określający maksymalną wysokość upadku z urządzenia / konstrukcji, dla której uderzenie głową w podłoże nie spowoduje utraty życia;
• WSU (wysokość swobodnego upadku) - parametr wyrażany w centymetrach i określający maksymalną wysokość w pionie od miejsca podparcia ciała na urządzeniu / konstrukcji do punktu upadku położonego najniżej.

Plac zabaw - nawierzchnia źle dobrana

Im wyższa jest wartość WSU danego urządzenia czy konstrukcji, tym wyższa powinna być wartość HIC nawierzchni bezpiecznej. Źle dobrana nawierzchnia bezpieczna, której parametry amortyzujące będą za niskie w stosunku do wysokości urządzenia / konstrukcji, nie będzie stanowiła realnej ochrony i nie zagwarantuje należytego bezpieczeństwa użytkownikom placu zabaw. Równie ważne w kontekście bezpieczeństwa jest właściwe zaplanowanie stref bezpieczeństwa wokół urządzeń i konstrukcji oraz odpowiednie przygotowanie podłoża pod nawierzchnię bezpieczną (np. wykonania koniecznego odwodnienia). 

Jaka nawierzchnia na plac zabaw? 

Najczęściej stosowane bezpieczne podłoże na plac zabaw to podłoże syntetyczne, wykonane z wysokiej jakości materiałów charakteryzujących się podwyższoną sprężystością, trwałością, wytrzymałością oraz odpornością na uszkodzenia mechaniczne i zmienne warunki pogodowe. Pod i wokół urządzeń i konstrukcji można zamontować dowolny rodzaj atestowanej nawierzchni bezpiecznej, pod warunkiem, że jej parametry są zgodne z normą PN-EN 1177, a podłoże zostało dobrane do konkretnego urządzenia / konstrukcji. 

Podłoże pod plac zabaw - rodzaje bezpiecznych nawierzchni

Nowoczesne nawierzchnie syntetyczne posiadają doskonałe parametry amortyzujące i są maksymalnie estetyczne. Rodzaj nawierzchni, po uwzględnieniu parametrów, można dobrać do projektu placu zabaw i wizji inwestora. 

Rodzaje syntetycznych nawierzchni bezpiecznych na plac zabaw:

1. Maty przerostowe - podłoża produkowane z gumy pochodzącej z recyklingu, w zależności od grubości danej partii - dedykowane dla WSU wynoszącego 300 cm i więcej; maty przerostowe układa się bezpośrednio na gruncie trawiastym, dzięki czemu, po przerośnięciu trawą, stają się niewidoczne; maty są antypoślizgowe i bardzo wytrzymałe, odporne na uszkodzenia mechaniczne i działanie skrajnych warunków atmosferycznych; maty są również bezproblemowe w utrzymaniu - przerastającą trawę można normalnie kosić).
    
2. Rubber Mulch - podłoże produkowane z gumy pochodzącej z recyklingu, optycznie do złudzenia przypominające naturalne podłoże wiórowe; nawierzchnia Rubber Mulch może skutecznie amortyzować upadki, ale wymaga zastosowania odpowiedniej grubości warstwy oraz okresowego jej kontrolowania i uzupełniania; Rubber Mulch gwarantuje nowoczesny efekt wizualny, jest odporna na działanie czynników atmosferycznych i łatwa do utrzymania w czystości, nie absorbuje wilgoci i nie przyciąga owadów.
    
3. Płytki gumowe - bezpieczna nawierzchnia dostępna w dwóch podstawowych wariantach: płyt SBR (dwustronnie czarny granulat zespolony klejem poliuretanowym) i płyt EPDM (czarny granulat w części spodniej i kolorowy granulat w części wierzchniej, zespolone klejem poliuretanowym); płytki gumowe zapewniają amortyzację na wysokim poziomie (najczęściej dla WSU wynoszącego 300 cm i więcej), są stosunkowo łatwe do położenia oraz dostępne w różnych kolorach i wzorach na wierzchniej warstwie (plac zabaw może zyskać dodatkowe walory estetyczne i edukacyjne).
    
4. Nawierzchnie wylewane - bezpieczne podłoże na plac zabaw składające się z maty podkładowej (wykonywanej z granulatu SBR, pochodzącego z recyklingu oraz poliuretanu o grubości dostosowanej do konkretnego urządzenia / konstrukcji) i kolorowego granulatu EPDM (w części wierzchniej); nawierzchnie wylewane posiadają doskonałe właściwości amortyzujące, są bardzo trwałe i wytrzymałe, odporne na uszkodzenia mechaniczne i zmienne warunki atmosferyczne; wylewane podłoże umożliwia ponadto uporządkowanie przestrzeni placu zabaw (np. poprzez zastosowanie innego koloru w ramach ciągów komunikacyjnych czy stref bezpieczeństwa) oraz tworzenie nawierzchni aktywizujących (np. miejsc do skakania w klasy).   
    
5. Sztuczna trawa - podłoże dostępne w różnych wariantach jakościowych i wizualnych, parametry amortyzujące sztucznej trawy zależą od grubości i gęstości sztucznych źdźbeł; sztuczna trawa najczęściej jest stosowana na placach zabaw przeznaczonych dla małych dzieci, z urządzeniami, dla których WSU nie przekracza 100 cm.

Obok nawierzchni syntetycznych, od lat stosuje się również nawierzchnie naturalne, takie jak: korę, wióry, żwir i piasek. Ekonomiczny i proekologiczny piasek jest jedną z najpopularniejszych nawierzchni na placach zabaw dla dzieci. Może być stosowany w strefach bezpieczeństwa wokół urządzeń i konstrukcji, których WSU może wynosić 200 cm, 300 cm i więcej, pod warunkiem zastosowania materiału z ziarnami odpowiedniej grubości (od 0,2 do 2 mm) oraz warstwy o odpowiedniej grubości (odpowiednio: 20 cm, 30 cm lub więcej). Decydując się na piaskową powierzchnię bezpieczną, należy pamiętać, że wymaga ona częstszego kontrolowania i regularnego uzupełniania. 

Podsumowanie

Nawierzchnia placu zabaw musi być bezpieczna, czyli zapewniać odpowiednią amortyzację podczas ewentualnych upadków z urządzeń i konstrukcji zabawowych. Dobierając odpowiednie podłoże na plac zabaw należy zwrócić uwagę na najważniejsze parametry: HIC i WSU. Nawierzchnia powinna odpowiadać odpowiednie atesty, potwierdzające jej zgodność z normą PN-EN 1177. Na nowoczesnych placach zabaw stosuje się obecnie przede wszystkim wysokiej jakości syntetyczne podłoża, takie jak: maty przerostowe, płytki gumowe, nawierzchnie wylewane oraz innowacyjne nawierzchnie Rubber Mulch, imitujące naturalne wióry.  

Za pomoc w przygotowaniu artykułu dziękujemy specjalistom z firmy Activeline, która ma na swoim koncie setki zrealizowanych projektów - placów zabaw, których podstawą są zawsze bezpieczne nawierzchnie najwyższej jakości.