Kiedy jest możliwa i jak przebiega transformacja spółki?

Przepisy kodeksu spółek handlowych stwarzają możliwość przekształcenia jednego rodzaju spółki w inny. Poznaj podstawowe zasady rządzące przekształceniami. Kiedy warto skorzystać z takiej możliwości i jak przebiega proces przekształcenia?

Kiedy warto rozważyć przekształcenie spółki?

Przyczyn dla przekształcenia spółki może być wiele. Z reguły będzie to:

• dążenie do ochrony majątku osobistego,
• chęć rozwoju gospodarczego i pozyskania inwestorów,
• dostęp do ulg i zwolnień podatkowych lub preferencyjnych rozwiązań jak estoński CIT,
• planowanie sukcesji majątku.

Na czym polega przekształcanie spółek handlowych?

Samo przekształcenie spółki polega na zmianie formy organizacyjno-prawnej prowadzenia działalności gospodarczej. Zasady i wymagania dla przekształceń określają przepisy kodeksu spółek handlowych. Ustawodawca zezwala na przekształcenie każdego rodzaju spółki prawa handlowego w dowolną formę prawną poza JDG. Oznacza to, że przekształcić można:

• spółkę osobową (spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna),
• spółkę kapitałową (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna, prosta spółka akcyjna).

Możliwe jest też przekształcenie spółki cywilnej (umowy w rozumieniu prawa cywilnego) w spółkę prawa handlowego. Tylko przedsiębiorca prowadzący we własnym imieniu działalność gospodarczą może przekształcić się wyłącznie w jednoosobową spółkę kapitałową. Dodatkowo trzeba pamiętać, że możliwość przekształcenia jest wyłączona w przypadku spółki w upadłości lub likwidacji. Spółka akcyjna w momencie przekształcenia musi mieć w pełni pokryty kapitał zakładowy.

Do przekształcenia dochodzi w tzw. dzień przekształcenia. To data, w której sąd rejestrowy wpisuje do KRS spółkę przekształcaną i jednocześnie wykreśla spółkę przekształconą. Zasada ciągłości stanowi, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej poza wyjątkami wskazanymi w ustawie.

Wymagania formalne dla przekształcenia spółki — co mówi kodeks spółek handlowych?

Do przekształcenia spółki w inną spółkę handlową wymaga się realizacji następujących etapów:

1. sporządzenia planu przekształcenia spółki wraz z załącznikami, a w przypadku przekształcenia w spółkę akcyjną – wraz z opinią biegłego rewidenta,
2. powzięcia uchwały o przekształceniu spółki,
3. powołania członków organów spółki przekształconej albo określenia wspólników prowadzących sprawy tej spółki i reprezentujących ją,
4. dokonania w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenia spółki przekształcanej.

Kluczowym elementem w całym procesie przekształcenia jest plan przekształcenia. To dokument, sporządzany przez zarząd lub wspólników spółki przekształcanej, który określa przynajmniej następujące elementy:

• ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia,
• w przypadku przekształcania spółki kapitałowej w spółkę osobową pojawia się konieczność określenia wartości godziwej udziałów lub akcji.

Plan przekształcenia sporządza się w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Jedynie jednoosobowe spółki kapitałowe przygotowują go w formie aktu notarialnego.

Jakie dokumenty załączyć do planu przekształcenia?

Składając do sądu rejestrowego plan przekształcenia, należy uzupełnić go o szereg załączników. W szczególności są to uchwały w sprawie przekształcenia spółki i umowa albo statut spółki przekształconej. Dodatkowo załącza się sprawozdanie finansowe sporządzone na cele przekształcenia. Obecnie nie występuje już obowiązek poddawania planu przekształcenia do badania biegłemu rewidentowi poza przypadkami, kiedy dochodzi do przekształcenia w spółkę akcyjną.

Warto pamiętać, że w przypadku przekształcenia spółki kapitałowej w osobową lub inną kapitałową, pojawia się więcej formalności, niż dla transformacji spółek osobowych.

Czy można samodzielnie dokonać przekształcenia spółki?

Proces przekształcenia spółki osobowej, a tym bardziej przekształcenia spółki kapitałowej jest wieloetapowy i skomplikowany. Działając na własną rękę, wspólnicy łatwo mogą niepotrzebnie wydłużyć cały proces i znacząco zwiększyć jego koszt. Jeśli planujesz zmianę formy organizacyjnej, skorzystaj z pomocy profesjonalistów. Kancelaria Oniszczuk & Associate świadczy kompleksowe wsparcie w zakresie obsługi korporacyjnej.