Gdy pompy ciepła stają się coraz częstszymi propozycjami jako alternatywy dla tradycyjnych metod grzewczych, wielu właścicieli nowo powstających domów, a także mieszkańcy domów, którzy myślą o wymianie starych instalacji, zaczęło zastanawiać się nad ich wyborem. Są ekologiczne, niemal samowystarczalne, nowoczesne — ich montaż zdecydowanie kusi. Jak wygląda kwestia opłacalności pomp ciepła?
Aby oszacować koszt pompy ciepła, trzeba najpierw wytypować, jaki jej rodzaj będzie odpowiedni dla naszego domu. Istnieją aż trzy rodzaje pomp ciepła i choć każdy z nich spisuje się bardzo dobrze, to pewne różnice między nimi powodują, że na zakup i montaż powinniśmy przeznaczyć inny budżet. Do wyboru mamy:
- pompy ciepła typu powietrze-woda. Ten rodzaj pomp jest najtańszy. Montaż zajmuje zwykle dwa, trzy dni, a odpowiednie przyłącza podpina się do jednostki zewnętrznej wyposażonej w wentylator, który stawia się tuż przy domu, np. montuje się na stelażu przytwierdzonego do elewacji budynku, lub wykonuje się fundament na gruncie. Jednostka ta wykorzystuje temperaturę powietrza zewnętrznego przepływającego przez wymiennik zwany parownikiem. Dzięki zmianom termodynamicznym jednostka wytwarza ciepło niezbędne do ogrzewania obiektu.
- pompy ciepła woda-woda. Ten rodzaj pomp ciepła energię do ogrzewania czerpie ze zbiorników wodnych. Wykorzystuje się w tym celu istniejące w bliskości domu studnie czy stawy. Koszt jest tutaj większy, ponieważ podłączenie wymaga znacznie większej pracy.
- pompy ciepła typu grunt-woda. To najdroższy rodzaj pomp ciepła, wymagający największego wkładu pracy — do działania pomp gruntowych potrzebne jest wykonanie odwiertów głęboko poniżej powierzchni gruntu. Niemniej, wraz z ceną wzrasta też stabilność działania całej instalacji. Jest w pełni niezależna od warunków atmosferycznych, a panująca głęboko pod ziemią temperatura jest zawsze dodatnia i stała, dlatego gruntowa pompa ciepła, tworząca hermetycznie zamknięty układ instalacyjny, potrafi bezawaryjnie działać nawet ponad 20 lat.
Rozpatrując opłacalność pompy ciepła pamiętać trzeba o tym, że choć ich główną funkcją jest ogrzewanie budynku, to zapewnienie ciepła zimą nie jest jej jedyną zaletą. Pompy ciepła wykorzystać można do chłodzenia domu — instalacja będzie w tym przypadku działała podobnie do zasady działania lodówki. Chłodzenie za pomocą pompy ciepła może być pasywne - wtedy jest delikatne, ale latem, kiedy na zewnątrz domu panować będzie upał, chłód wewnątrz budynku z pewnością będzie odczuwalny. Chłodzenie aktywne zaś to możliwość ustawienia mocy chłodzenia – na podstawie obiegu sprężarki. Z kolei firma Thermia opatentowała technologię Gorącego Gazu, która pozwala na to, by pompa ciepła podczas ogrzewania wody trafiającej do instalacji grzewczej, np. grzejników panelowych, ogrzewała również wodę, którą można wykorzystać do celów użytkowych. Najlepsze modele pomp ciepła, np. Thermia Atlas 18 jest w stanie wyprodukować aż do 545 litrów c.w.u. przy jednorazowym poborze o temp. 40 st C na wylewce. Woda podgrzewana jest w bardzo krótkim czasie i osiąga wysoką temperaturę — a wszystko to przy bardzo niskich kosztach!
Jeśli mowa o kosztach, nie sposób nie wspomnieć o trwającym wciąż programie Czyste Powietrze (stan na lipiec 2021). W ramach programu wnioskować można o dofinansowanie na wymianę starych instalacji grzewczych na nowoczesne, wykorzystujące do ogrzewania odnawialne źródła energii. Dzięki dotacji, która może wynieść nawet blisko 40 tys. zł, wymiany starych pieców i kotłów zdecydowało się dokonać tysiące gospodarstw domowych. Pompy ciepła w Toruniu, Pile czy Bydgoszczy stają się synonimem zupełnie nowej jakości ogrzewania, a dzięki wsparciu rządowego programu nierzadko wybierane są urządzenia drogie, bardzo wysokiej klasy. Sprzyja tym tendencjom również możliwość odliczenia od podatku kosztów poniesionych na termomodernizację. Kwota ulgi może wynosić ponad 50 tys. zł.
Pompa ciepła pozwala zmniejszyć koszty za ogrzewanie nawet o 70%, a za ciepłą wodę użytkową o 30%. Choć zakup i montaż pompy ciepła może być dużą inwestycją, koszty bardzo szybko się zwracają — dzięki niższym rachunkom, ale też ulgom podatkowym. Przy wyborze odpowiedniego urządzenia warto poprosić o pomoc specjalistów, którzy określą jaka moc urządzenia będzie najbardziej odpowiednia.