Rok 2025 został ogłoszony w Toruniu Rokiem Wilhelminy Iwanowskiej. Decyzja ta ma na celu uhonorowanie 120. rocznicy urodzin jednej z najważniejszych postaci w historii polskiej nauki, która na stałe wpisała się w dzieje toruńskiej astronomii.
Wilhelmina Iwanowska urodziła się 2 września 1905 roku w Wilnie. Już w młodości poświęciła się nauce, studiując matematykę na Uniwersytecie Stefana Batorego. Jej droga naukowa skierowała się jednak ku astronomii, gdy prof. Władysław Dziewulski zaproponował jej pracę w obserwatorium astronomicznym. W 1933 roku obroniła doktorat z astronomii, a cztery lata później habilitowała się.
Po wojnie, w 1945 roku, przeniosła się do Torunia, gdzie współtworzyła Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Była inicjatorką budowy Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach pod Toruniem, które do dziś stanowi jedno z najważniejszych centrów badawczych w Polsce.
fot. archiwalne/ życiorys: fizyka.umk.pl/pamietajmy/prof-iwanowska/
Jednym z najważniejszych osiągnięć Iwanowskiej było ustalenie nowej skali odległości we Wszechświecie, co przyniosło jej uznanie na arenie międzynarodowej. Była także wiceprezydentką Międzynarodowej Unii Astronomicznej i odegrała kluczową rolę w rozwoju toruńskiej szkoły astronomicznej.
Dzięki jej staraniom, w obserwatorium UMK zainstalowano największy w Polsce teleskop o średnicy lustra 90 cm. Była również pionierką obserwacji radiowych w Polsce i inicjatorką budowy obserwatorium radioastronomicznego w Piwnicach.
Wilhelmina Iwanowska była mentorką wielu młodych naukowców. Pod jej kierunkiem tytuł doktora uzyskało 19 osób, a ośmiu wychowanków zostało profesorami. Jej wkład w naukę został doceniony nie tylko w Polsce – była doktorem honorowym uniwersytetów w Winnipeg, Leicester i UMK.
W uznaniu zasług otrzymała Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski oraz honorowe obywatelstwo Torunia.
Decyzja o ustanowieniu Roku Wilhelminy Iwanowskiej to nie tylko wyraz hołdu dla jej dorobku, ale także okazja do popularyzacji nauki i promocji Torunia jako miasta astronomii. Imię uczonej nosi ulica w toruńskiej dzielnicy Podgórz, a jej grób znajduje się na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.
0
0
0
0
0
0
Brak komentarza, Twój może być pierwszy.
Dodaj komentarz