W środowisku biznesowym spory są czymś naturalnym. Ktoś nie dotrzymał umowy, ktoś inny nie zapłacił na czas, a jeszcze inny dostarczył towar niezgodny z zamówieniem. W takich sytuacjach wielu przedsiębiorców od razu myśli o sądzie jako jedynym sposobie rozwiązania konfliktu. Ale czy naprawdę każda sprawa musi kończyć się pozwem i latami batalii sądowej?
W praktyce okazuje się, że wiele spraw można zakończyć znacznie szybciej, taniej i skuteczniej, jeśli strony zdecydują się na rozwiązanie polubowne. I co najważniejsze – taka decyzja nie oznacza słabości, lecz rozsądku i świadomości biznesowej.
Czym jest rozwiązanie polubowne?
Rozwiązanie polubowne to każda forma zakończenia sporu, która odbywa się poza sądem lub przed sądem, ale bez pełnego procesu. Może to być:
bezpośrednia ugoda między stronami – podpisana w formie pisemnej, z jasno określonymi warunkami,
negocjacje przy udziale pełnomocników, którzy prowadzą rozmowy w imieniu stron,
mediacja, prowadzona z udziałem neutralnego mediatora, zakończona protokołem lub ugodą zatwierdzoną przez sąd.
We wszystkich tych przypadkach celem jest jedno: osiągnięcie kompromisu, który pozwoli zamknąć sprawę bez konieczności prowadzenia pełnego postępowania sądowego.
Dlaczego warto próbować się dogadać?
1. Oszczędność czasu
Postępowania sądowe potrafią ciągnąć się latami. Polubowne zakończenie sporu często zajmuje kilka tygodni, a nawet kilka dni – jeśli obie strony są gotowe do rozmowy.
2. Niższe koszty
Proces sądowy to nie tylko opłaty sądowe, ale też wynagrodzenia biegłych, koszty zastępstwa procesowego i nieprzewidywalne wydatki. Ugoda może zredukować koszty do minimum – często ograniczając się jedynie do przygotowania dokumentów i negocjacji.
3. Kontrola nad wynikiem
W sądzie o wyniku decyduje sędzia. Przy rozwiązaniu polubownym to Ty masz wpływ na treść ugody – możesz negocjować warunki spłaty, terminy, wysokość należności czy inne elementy porozumienia.
4. Mniejsze ryzyko medialne i wizerunkowe
Spory sądowe bywają publiczne. Negocjacje i ugody odbywają się zazwyczaj poza światłem reflektorów, co chroni reputację firmy.
5. Zachowanie relacji
W wielu przypadkach strony chcą nadal współpracować, ale potrzebują wyjaśnienia sporu. Rozwiązanie polubowne nie zamyka drzwi – pozwala rozstać się z klasą lub kontynuować relację na nowych zasadach.
Kiedy ugoda nie ma sensu?
Oczywiście nie każda sprawa nadaje się do rozwiązania polubownego. Jeśli druga strona działa z premedytacją, odmawia jakiegokolwiek dialogu lub celowo unika odpowiedzialności – wówczas droga sądowa może być jedynym wyjściem. Tak samo, jeśli w grę wchodzą poważne naruszenia prawa lub konieczność uzyskania precedensowego orzeczenia.
Dlatego warto ocenić realnie sytuację i skonsultować się z prawnikiem, który pomoże zdecydować, czy warto iść na kompromis, czy lepiej walczyć do końca.
Rola adwokata w rozwiązaniu polubownym
Choć porozumienie można zawrzeć samodzielnie, to w praktyce najlepiej, gdy nad jego treścią czuwa kancelaria adwokacka. Dba on o to, by ugoda była zgodna z prawem, zawierała odpowiednie zapisy i chroniła interes klienta. Może też prowadzić negocjacje w imieniu strony, pomagając osiągnąć lepsze warunki i uniknąć emocjonalnych spięć.
Co więcej, jeśli sprawa już trafiła do sądu, adwokat może przygotować wniosek o zawarcie ugody sądowej – co pozwoli zakończyć postępowanie szybciej i na korzystnych zasadach.
Sąd to nie zawsze najlepsze rozwiązanie. W wielu przypadkach rozsądna, dobrze skonstruowana ugoda pozwala uniknąć stresu, kosztów i strat, a jednocześnie skutecznie zamyka temat. Nie warto traktować jej jako przegranej – wręcz przeciwnie, to często najbardziej dojrzałe i biznesowo opłacalne wyjście z trudnej sytuacji.
