 Fot. © UMT 2025, autor: Sławomir Kowalski, licencja: CC BY-NC 4.0.
                Fot. © UMT 2025, autor: Sławomir Kowalski, licencja: CC BY-NC 4.0.
        
        1 listopada 2025 roku odbędzie się 23. kwesta na rzecz odnowy zabytkowych nagrobków na najstarszej toruńskiej nekropolii – cmentarzu św. Jerzego. Tradycyjnie już, w dniu Wszystkich Świętych od godziny 8:00 do 14:00 mieszkańcy będą mogli wrzucać datki do puszek wolontariuszy.
Jak poinformował dr Patryk Wawrzyński, dyrektor Biura Dialogu i Innowacji Miejskich, w tegorocznej kweście weźmie udział blisko 60 osób, w tym prezydent Torunia Paweł Gulewski, przewodniczący Rady Miasta Łukasz Walkusz, a także samorządowcy, społecznicy, dziennikarze, sportowcy i przedstawiciele służb.
– Zachęcam osoby odwiedzające groby na cmentarzu św. Jerzego o włączenie się w kwestę i wspólną troskę o zabytkowe nagrobki o wysokich walorach artystycznych najstarszej toruńskiej nekropolii
– podkreślił Wawrzyński.
Organizatorami wydarzenia są Urząd Miasta Torunia i Towarzystwo Miłośników Torunia (ToMiTo). Zebrane środki każdego roku pozwalają na przywracanie blasku pomnikom o wartości artystycznej lub historycznej, często poświęconym zasłużonym dla miasta postaciom.
W tym roku, podobnie jak w poprzednim, kwesta będzie wspierała renowację nagrobka rodziny Jankowskich. Pochowany jest tam Jozefat Jankowski (1867–1926) – kupiec, działacz społeczny, wiceprezydent Torunia w latach 1922–1926, oraz jego żona Jadwiga Jankowska z Budzińskich (1875–1906).
Podczas ubiegłorocznej kwesty udało się zebrać 24 177 zł. Jak informuje dr Arkadiusz Kierys z ToMiTo, przeprowadzona ekspertyza wykazała znaczne uszkodzenia konstrukcji pomnika, co uniemożliwiało pełną renowację bez ryzyka zniszczenia sąsiednich grobów.
– Zamiennie opracowano projekt poziomowania tumby nagrobnej z częściową wymianą jej podwalin, bez ingerencji w kryptę i sąsiednie pochówki. Prace te, ze względu na przepisy sanitarne oraz kwestie bezpieczeństwa przeprowadzone zostaną w listopadzie – wyjaśnił Kierys.
Po zakończeniu prac stabilizacyjnych, w przyszłym roku planowana jest pełna konserwacja pomnika, obejmująca m.in. oczyszczenie, dezynfekcję, uzupełnienie ubytków i odnowienie liternictwa.
W 2025 roku, we współpracy z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK, wykonano także społeczne prace zabezpieczające przy nagrobku Herminy Libhart, dawnej dyrektorki żeńskiego seminarium nauczycielskiego. Prace polegały m.in. na oczyszczeniu kamienia, pionizacji przewróconych elementów i zabezpieczeniu metalu przed korozją.
Od 2003 roku dzięki kwestom ToMiTo odnowiono już ponad 30 zabytkowych nagrobków