W Toruniu powstaje nowe miejsce pamięci poświęcone jednemu z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku.

W przyszłym roku, przy ulicy Tujakowskiego, odsłonięty zostanie pomnik Zbigniewa Herberta – autora „Pana Cogito”, który przez kilka lat był związany z miastem nad Wisłą.

– Popiersie Zbigniewa Herberta jest już gotowe. Dziś prezentujemy przepiękne, artystyczne dzieło, za które dziękujemy artyście Maciejowi Jagodzińskiemu-Jagenmeerowi i jego małżonce

– mówił prezydent Torunia Paweł Gulewski podczas uroczystej prezentacji.

Jak podkreśla prezydent, pomnik nie będzie tylko rzeźbą, lecz częścią większej koncepcji urbanistycznej. W miejscu, gdzie stanie popiersie, powstanie kameralny skwer – z ławkami, zielenią, oświetleniem i miejscem do odpoczynku.

[FOTORELACJANOWA]14104[/FOTORELACJANOWA]

– Będzie można usiąść, spojrzeć w oczy Zbigniewowi Herbertowi, poczytać jego poezję i odpocząć od zgiełku miasta. W drugim etapie pojawi się też monitor multimedialny z informacjami o poecie – zapowiedział Gulewski.

[FOTORELACJANOWA]14110[/FOTORELACJANOWA]

Pomnik z brązu i poetyckiego kamienia

Autorem rzeźby jest toruński artysta Maciej Jagodziński-Jagenmeer. Popiersie wykonane zostało z brązu z delikatną patyną w odcieniu zielonego grynszpanu, osadzone na litej bryle zielonego mylonitu – wyjątkowo rzadkiego kamienia.

– Po raz pierwszy zdecydowaliśmy się na tak oryginalne połączenie materiałów. Patyna będzie dojrzewać i nabierać głębi z czasem – jak dobra poezja

– tłumaczył autor projektu.

Pomnik zostanie zainstalowany na początku 2026 roku, a jego oficjalne odsłonięcie zaplanowano na 21 marca, w Światowy Dzień Poezji.

Skwer pełen zieleni i symboliki

Nowe miejsce pamięci powstanie na blisko 500 metrach kwadratowych. Teren zostanie przebudowany i obsadzony roślinnością – m.in. klonem zwyczajnym, tawułą japońską i irgą poziomą. Pojawią się ławki, kosze i nowe oświetlenie. Wartość prac wynosi ponad 100 tys. zł. W kolejnym etapie (2026–2027) planowany jest montaż tablicy elektronicznej i monitoringu.

Herbert i Toruń – więź sprzed lat

Zbigniew Herbert urodził się 29 października 1924 roku we Lwowie, a do Torunia przyjechał w 1947 roku, by studiować prawo na UMK. To tutaj poznał prof. Henryka Elzenberga, który – jak sam wspominał – miał ogromny wpływ na jego wrażliwość filozoficzną i estetyczną.

Herbert pracował też w Muzeum Okręgowym w Toruniu, gdzie opisywał zabytki miasta. Niektóre z tych tekstów zachowały się w zbiorach Biblioteki Głównej UMK. Według badaczy, jego wiersz „Kościół” mógł powstać właśnie w świątyni Najświętszej Marii Panny.

– Herbert przebywał w Toruniu ponad trzy lata. To tutaj dojrzewał artystycznie i filozoficznie. Miasto pamięta o poecie i jego dorobku – i to właśnie w Światowy Dzień Poezji ten pomnik stanie się symbolicznym hołdem

– mówi Jan Wyrowiński, Honorowy Obywatel Torunia, który od lat wspierał ideę budowy pomnika.