Restrukturyzacja firm – pojęcie i zakres przedmiotowy

Restrukturyzacja firmy to szansa na poprawę płynności finansowej zadłużonego lub zagrożonego przedsiębiorstwa i uniknięcie ogłoszenia upadłości. W jaki sposób ją przeprowadzić? 

Co to jest restrukturyzacja? 

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą muszą liczyć się z kłopotami finansowymi. Ustawodawca przewidział jednak instrument, który umożliwia im wyjście z problemów bez potrzeby ogłaszania upadłości. Jest nim restrukturyzacja, czyli ogół czynności, które mogą być podejmowane po to, aby poprawić płynność finansową firmy i stworzyć szanse na dalsze prowadzenie działalności. Aby zoptymalizować zasoby i zwiększyć wydajność firmy, przedsiębiorca może przeprowadzić tzw. postępowanie restrukturyzacyjne.  

Instytucja ta uregulowana została w ustawie z dnia 15 maja 2015 roku prawo restrukturyzacyjne i zakłada przeprowadzenie restrukturyzacji w trybie: 

• postępowania o zatwierdzenie układu, 
• przyspieszonego postępowania układowego, 
• postępowania układowego, 
• postępowania sanacyjnego. 

Kto może przeprowadzić restrukturyzację? 

Restrukturyzację firmy może przeprowadzić: 

• przedsiębiorca w rozumieniu kodeksu cywilnego, a zatem osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, które prowadzą działalność gospodarczą lub zawodową; 
• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,  
• prosta spółka akcyjna,  
• spółka akcyjna nieprowadząca działalności gospodarczej. 

Warto także zaznaczyć, że przepisy ustawy o postępowaniu restrukturyzacyjnym mają zastosowanie w stosunku do: 

• wspólników osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki bez ograniczeń; 
• wspólników spółki partnerskiej. 

Kiedy można przeprowadzić restrukturyzację firmy? 

Postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone w stosunku do firmy, która jest dłużnikiem: 

• niewypłacalnym lub 
• zagrożonym niewypłacalnością. 

Firma staje się niewypłacalna wtedy, gdy utraciła zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się zaś, że ma to miejsce gdy opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań przekracza trzy miesiące. O niewypłacalności firmy mówimy także wtedy, gdy jej zobowiązania pieniężne przekraczają wartość majątku i stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące. Domniemywa się zaś, że ma to miejsce gdy zobowiązania firmy przekraczają wartość majątku wtedy, gdy zgodnie z bilansem zobowiązania przekraczają wartość aktywów i stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące. 

Kiedy mamy do czynienia z zagrożeniem niewypłacalnością? Ustawodawca zakłada, że firma jest zagrożona niewypłacalnością wtedy, gdy jej sytuacja ekonomiczna wskazuje, że w niedługim czasie może stać się ona niewypłacalna. 

Jeżeli zaistnieją powyższe przesłanki, wówczas firma będąca dłużnikiem może złożyć wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego.