Radna o konkursie na szefa CSW: „To kolejny konkurs na dyrektora instytucji kultury, w którym organizator próbuje zrobić ustawkę&#8221

Już blisko trzy miesiące trwa konkurs na dyrektora toruńskiego Centrum Sztuki Współczesnej. Wiele wskazuje, że szykuje się gorąca batalia między organizatorami instytucji - miastem a resortem kultury.

Konkurs na dyrektora Centrum Sztuki Współczesnej został rozpisany 29 czerwca. Na jakim etapie jest procedura? Komisja konkursowa zakończyła już prace. Nie oznacza to jednak zakończenia procedury konkursowej.

- Komisja zarekomendowała prezydentowi trzech kandydatów, którzy uzyskali w konkursie punktację powyżej 60 proc. - tłumaczy Aleksandra Iżycka, rzeczniczka prezydenta Torunia. - Prezydent odbył rozmowy z wszystkimi trzema kandydatami i wybrał spośród nich jednego.

Teraz trwa wymiana pism dotyczących konkursu na dyrektora CSW między Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego a toruńskim urzędem miasta. To organizatorzy toruńskiej instytucji. Magistrat jest głównym organizatorem, a pozostali partnerzy - resort i samorząd województwa - współorganizatorami CSW.

- Zgodnie ze statutem CSW prezydent wystąpił o opinię w sprawie kandydata do współorganizatorów CSW - mówi Iżycka. - Jeden ze współorganizatorów w odpowiedzi na naszą korespondencję zgłosił swoje uwagi i zadał kilka pytań dotyczących m.in. przyszłego profilu instytucji, trybu konkursowego i planowanego okresu zatrudnienia kandydata. Przygotowaliśmy odpowiedzi i obecnie czekamy na ostateczną, jednoznaczną opinię ministerstwa w tej sprawie. Należy podkreślić, że postępowanie konkursowe zakończy się dopiero po podjęciu ostatecznej decyzji przez prezydenta.

Tajemnicą nie jest, że komisja rekomendowała prezydentowi trzech kandydatów: Krzysztofa Białowicza, kierownika Pracowni Projektowania Wizualnego Wydziału Sztuk Pięknych UMK i obecnie p.o. dyrektora CSW, Stanisława Rukszę, dyrektora programowego CSW Kronika w Bytomiu, który w 2014 r. został uznany za „najbardziej niekonwencjonalnego kuratora w Polsce” i Wacława Kuczmę, malarza i performera, który od 2002 r. jest na czele Galerii Miejskiej bwa w Bydgoszczy.

Kogo z tych trzech wybrał Zaleski i przedstawił do zaopiniowania resortowi kultury? Tego magistrat nie zdradza. Nie ujawnia też wymiany pism z resortem kultury.

- Miasto forsuje Wacława Kuczmę i Marka Żydowicza jako dyrektora programowego CSW - zdradza Joanna Scheuring-Wielgus, radna Czasu Mieszkańców. - Dotarły do mnie informacje, że minister kultury Małgorzata Omilanowska negatywnie zaopiniowała kandydata na dyrektora CSW wskazanego przez prezydenta Torunia. Na czwartkowej sesji rady zapytam Michała Zaleskiego wprost o konkurs na dyrektora CSW.

Ministerstwo potwierdza, że wysłało opinię do magistratu. Nie chce jednak zdradzać jej treści. - Organizatorem konkursu jest prezydent Torunia - mówi Zenon Butkiewicz, dyrektor departamentu narodowych instytucji kultury w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. - W związku z tym on udziela wszelkich informacji na temat konkursu. Opinia została wydana prezydentowi. Prezydent powinien ją udostępnić. To nie jest dokument tajny. Taką mamy praktykę, że jeżeli wydajemy opinię do adresata, to adresat ją udostępnia.  

Co ma wspólnego z CSW Marek Żydowicz? Prezes Fundacji Tumult i organizator festiwalu Camerimage tworzył Stowarzyszenie Przyjaciół Sztuk Pięknych „Znaki Czasu”, które do niedawna było współorganizatorem CSW. Zasiadał też w radzie programowej toruńskiej instytucji.

- W styczniu 2015 r., gdy ze stanowiska dyrektora CSW został odwołany Paweł Łubowski, pojawił się też pomysł, aby Centrum pokierowała jakaś organizacja pozarządowa - mówi Scheuring-Wielgus. - Czas Mieszkańców od początku twierdził, że to zły pomysł, a z różnych źródeł dochodziły do nas informacje, że CSW już wtedy było szykowane dla Marka Żydowicza. Jednak Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie zgodziło się na to, aby jednostką zarządzającą była jakaś fundacja lub stowarzyszenie. Dlatego został rozpisany konkurs na dyrektora CSW.

Radna nie zostawia suchej nitki na przebiegu konkursu. - Cała procedura odbywa się z dużym opóźnieniem - wskazuje Scheuring-Wielgus. - Konkurs został rozpisany bardzo późno. Mało kto o nim w ogóle wiedział. Zgłosiło się tylko pięć osób. Co więcej, rozstrzygnięcie konkursu miało zapaść do 15 września. Mamy 23 września. Nikt oficjalnie nie wie, kto w ogóle startował w tym konkursie. Z Ministerstwa Kultury wiem, że komisja rekomendowała Prezydentowi trzy osoby, ale Stanisław Ruksza, w ocenie niezależnych od Prezydenta członków komisji, był bezapelacyjnie najlepszy. Niestety to nie ten, którego „wybrał” prezydent. To kolejny konkurs na dyrektora instytucji kultury, w którym organizator próbuje zrobić „ustawkę”.

Scheuring-Wielgus: - Niedawno całe polskie środowisko ludzi kultury mówiło o próbie ustawienia konkursu na dyrektora Teatru Horzycy przez marszałka Całbeckiego i wprowadzeniu swojego człowieka do Filharmonii Pomorskiej z pominięciem procedury wynikającej z prawa. Pomimo negatywnej opinii Ministerstwa marszałek nic sobie z tego nie robi. Teraz w ślady marszałka idzie prezydent Zaleski. Tak się nie przeprowadza konkursów. To powinna być transparentna procedura, w której eksperci powinni podejmować decyzję. Przy każdym konkursie jest to samo – prezydenci i marszałkowie traktują miasto czy region jak własny folwark. Trzeba z tym skończyć. Trzeba odpolitycznić instytucje kultury.

Scheuring-Wielgus dostała również anonimowy list dotyczący konkursu na dyrektora CSW. - Jako radna czytam takie rzeczy i biorę je pod uwagę – wyznaje i przytacza jego treść: 

„Minister kultury przysłała do Torunia kategoryczne pismo. Nie zgadza się na nominację pana Kuczmy na dyrektora i na jego koncepcję dyrektora programowego. Pismo trafiło do urzędu miasta i urzędu marszałkowskiego. Trafiło i przepadło. Z koncepcji Kuczmy wynika, że CSW przejąć ma komercyjny dyrektor programowy i wprowadzić do obiektu swoich prawników i pracowników na zewnętrznych kontraktach tak, by nie było można ich kontrolować jak pracownika etatowego”.

- O zamieszaniu wokół konkursu na dyrektora CSW robi się w Polsce coraz głośniej – mówi Scheuring-Wielgus. - Rozmawiałam o tym m.in. z przedstawicielami Obywatelskiego Forum Sztuki Współczesnej. Władze Torunia udają jednak, że nic się nie dzieje. Uważam, że oddanie CSW w ręce Marka Żydowicza skończyło by się tak jak oddanie Tumultu.

Próbowaliśmy skontaktować się z Markiem Żydowiczem. Dostaliśmy od niego tylko informację, że do 3 października będzie poza kontaktem mailowym i telefonicznym.

Wystąpiliśmy też do toruńskiego magistratu o udostępnienie skanu opinii minister Omilanowskiej dotyczącej kandydata wskazanego przez prezydenta Torunia. Czekamy na odpowiedź.