Przez żołądek do serca. To gosposia, czy jednak kochanka? Jakie tajemnice skrywała sypialna astronoma?

Mikołaj Kopernik to człowiek renesansu. Nie tylko genialny astronom, ale też medyk. Zajmował się prawem, matematyką czy nawet strategią wojskową. A co poza nauką? W jego życiu prywatnym była kobieta...

Urodził się 19 lutego 1473 roku, zmarł w wieku 70 lat. Jego dzieło „O obrotach sfer niebieskich” zrewolucjonizowało naukę.

Poświęcał się nauce i książkom do tego stopnia, że jego życie prywatne schodziło na dalszy plan. Jednak gdy mieszkał we Fromborku, był blisko związany z ponad 20 lat młodszą gospodynią – mężatką Anną Schilling.

Legenda głosi, że gospodyni obsiała bluszczem zachodnie mury zabudowań katedralnych, aby móc odbywać tam miłosne spotkania z Kopernikiem. O tym, że dla astronoma bluszcz był wyjątkową rośliną świadczą listki, które rysował na marginesach książek. W latach siedemdziesiątych wycięto roślinę, ponieważ konserwatorzy uznali, że może zagrażać murom.

To, że wielki polski astronom Mikołaj Kopernik pozostawał przez kilka lat w podejrzanym obyczajowo związku z kobietą, nie jest tajemnicą. Domniemany romans pojawił się w niejednym dziele literackim. Niektórzy badacze i historycy podkreślają, że owe podstawy do legendy są solidne. Wskazuje na to chociażby korespondencja biskupa Jana Dantyszka z astronomem. Jednak romans astronoma z Anną skrywa wiele tajemnic.

[ZT]4881[/ZT]

A teraz cofnijmy się do historii – kilkaset lat wstecz, konkretnie do Fromborka. Mikołaj Kopernik miał gospodynię, Annę Schilling, która była żoną Holendra Arenda van der Shelinga, który osiadł w Gdańsku. Van der Schelling poślubił daleką krewną Kopernika i zmienił wówczas nazwisko na Schilling. Piękna Anna mieszkała w domu Mikołaja Kopernika we Fromborku co najmniej przez osiem lat, między lipcem 1531 i 1539 rokiem - potwierdzają to zachowane listy, wymieniane między Kopernikiem, a biskupem chełmińskim Janem Dantyszkiem.

- Bardzo często zdarza się, że turyści pytają pikantne plotki z życia Mikołaja Kopernika. Oczywiście Ci pełnoletni – dodaje z uśmiechem Kamila Flis, historyk, toruńska przewodniczka, instruktorka harcerstwa i kierownik półkolonii – Ta sprawa nie jest jednoznaczna. Rozpatrując ją jednak warto pamiętać, że Mikołaj Kopernik niekoniecznie chciał zostać duchownym. Właściwie to nie miał wyjścia, ponieważ w wieku 10 lat stracił ojca. W jego czasach edukacją zajmowali się mężczyźni, więc jego zajął się stryj: biskup warmiński Łukasz Wazenrode. Już to daje nam domyślenia. Na pewno Kopernik czuł presję ze strony wuja. Tym bardziej, że w tamtej epoce, to stan duchowny był jednym z pewniejszych stanów i na dodatek umożliwiał ciągłą edukację i pewne źródło zarobków. Dlatego nie ma co się dziwić, że wuj pchał siostrzeńców w stronę ołtarza. Jeśli zaś chodzi o biskupa Dantyszka, to on za Kopernikiem nie przepadał. Sam nie był niewiniątkiem. Był członkiem Towarzystwa ożarlców i opilców, potrafił z kolegami pijany nago biegać po centrum miasta. Był też mało odporny na urokliwe panny.

Choć jakbyśmy poszperali trochę w historii – Kopernik nie był jedynym, który miał problem związany z gosposią. To czasy tryumfu luteranizmu – dwóch innych kanoników również było posądzanych o romans, a jednego z nich otaczała gromadka dzieci. Już po śmierci Kopernika biskup Dantyszek (miał straszną awersję do Anny) zabrania kobiecie przyjeżdżać do Fromborka, żeby "nie kusiła" innych tak, jak uczyniła to z Kopernikiem . Sprawa związku pomiędzy Anna i Mikołajem przypuszczalnie nigdy nie zostanie ostatecznie rozwiązana. A to daje pole do domysłów. Również tych pikantnych.

Znany toruński historyk, prof. Krzysztof Mikulski – w swojej książce – „Mikołaj Kopernik. Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość” (Toruń, 2015) również porusza kwestię owego romansu:

- Należy przyjąć, że w życiu Mikołaja Kopernika była owa Anna Schilling, jego kuzynka, córka burmistrza toruńskiego Henryka Krügera, żona kupca gdańskiego Arenda von der Schellings (=Schillinga).Historia ich znajomości nie daje jednak konkretnych odpowiedzi na pytanie, czy Annę Schilling i Mikołaja Kopernika łączyła tylko głęboka przyjaźń, rodzinna zawiłość, czy inne, bardziej intymne uczucia. 

A jak wy sądzicie? Czy w życiu słynnego toruńskiego naukowca rzeczywiście wyjątkową rolę odgrywała kobieta?